“MAKTOEWEIGE-NIEZODRUK”

Is het niet opmerkelijk dat in de jacht naar geluk, we soms vergeten wat echt belangrijk is? Terwijl we ons haasten en streven naar materiële welvaart, kunnen we gemakkelijk voorbijgaan aan de essentie van geluk. Dit doet me denken aan het Latijnse gezegde “Carpe Diem”, oftewel “Pluk de dag”. Maar in onze eigen Brabantse taal zou je het kunnen vertalen als: “Makt oew eige nie zo druk oftewel Es ge mar gelukkig zet.”

Geluk is een complexe emotie, een staat van tevredenheid, vreugde en vrolijkheid. Kunnen we geluk toeschrijven aan de overvloed aan materiële welvaart, of is het juist diezelfde welvaart die soms leidt tot het tegenovergestelde van geluk: ongelukkig zijn? Dit verborgen fenomeen manifesteert zich vaak als onaangename depressies, woede of verdriet. Ja, ik realiseer me dat dit een uitgebreide gedachtegang is voor mij, maar toch…

Het schijnt dat ongeveer de helft van ons geluk erfelijk bepaald is. Maar is dat werkelijk zo? Soms lijkt het alsof alleen materieel succes de boventoon voert. Mijn moeder drukte dit vaak op haar eigen manier uit, maar haar boodschap was duidelijk: “Schijn bedriegt”. Ze bedoelde daarmee dat onder het uiterlijke geluk vaak diep verdriet verborgen ligt.

Kunnen we echt zeggen dat puur geluk bestaat uit een mooi huis, een luxe auto of verre vakanties? Natuurlijk, dat kan gelukkig maken, maar vaak zijn er achter gesloten deuren verborgen problemen die niet meteen zichtbaar zijn. We kunnen ze niet aan de buitenkant zien, maar ik vermoed dat velen van ons wel iets herkennen in dit scenario.

Geluk gaat ook over leven, saamhorigheid en bovenal: Gezondheid. Ja, ik weet dat dit clichématig klinkt, maar het is waar. Als je goed om je heen kijkt en luistert, zie je dat het elders vaak anders is. Helaas. Gezondheid is en blijft echt het ultieme geluk, toch?

Als je even op internet kijkt, ontdek je dat kanker en hart- en vaatziekten bovenaan de lijst van ziekten staan. Dementie volgt op de derde plaats. Als je je omgeving bekijkt, zul je verrast zijn hoeveel mensen in je kennissenkring met deze aandoeningen te maken hebben.

Onlangs had ik een gesprek dat mijn ogen opende. Het ging over een gezin dat alles leek te hebben wat ze wensten, maar toch… “Van alles wat we bezitten, neem ik graag afscheid. Als dat betekent dat alles weer wordt zoals vroeger,” zei de familie. Het had niets te maken met de dood, een scheiding of andere tegenvallers. Puur gezondheid, geluk en leven stonden centraal.

En dan zijn er nog degenen die wachten op een operatie of behandeling. De onzekerheid die heerst, het wachten op uitslagen, wachten op opnames die weken duren. Het is onbeschrijflijk en niet in woorden uit te drukken.

In onze familie- en vriendenkring ervaren we momenteel die onzekerheid. We willen helpen en ondersteunen, maar vaak kunnen we niets doen. Ondersteunen in woorden, in gebaar, een luisterend oor. Het maakt ons wel bang en bezorgt ons een gevoel van machteloosheid.

En dan zijn er nog de recente gevallen. Een schoonzus die op een vroege zondagochtend zei: “Ik voel me niet goed, kun je komen?” Een uur later waren er alleen nog herinneringen. Een familielid dat zeven weken geleden niets mankeerde, maar wiens overlijdensadvertentie nu in de krant staat. Kanker. Geboren in 1958… zo jong nog. Dit mag gewoon niet gebeuren.

Een hartstilstand bij een dorpsgenoot en oud collega. Geboortejaar 1957. Ook zo jong nog, potverdorie. Hij genoot van een korte wandelvakantie. Zo vaak zonder ook maar enig probleem gedaan. Deze laatste wandeling echter eindigt voor hem in ons gemeenschapshuis in het dorp middels  een indrukwekkende maar bijzonder warme herdenkingsdienst. Hoe bizar, mag het zijn? Deze droevige gebeurtenissen maken je koud, kil en bang.

Daarom denk ik de laatste tijd vaak aan de woorden van mijn moeder: “Geluk is meer dan materiële welvaart.” Gezondheid staat op de eerste plaats.

“Carpe Diem.” Bij ons hing dat aan de muur bij de achterdeur van ons oude huis. “Es ge mar gelukkig bent,” zei het eigenlijk…

“Gezondheid, geluk en leven,” zei die mevrouw. Ik kan het niet beter verwoorden.